Robert Jacob Gordon herdacht in Amsterdam en Doesburg

Foto: Zuid-Afrikahuis

DOESBURG – HetHuisDoesburg sluit in september voorlopig het boek over nationale held in wording Robert Jacob Gordon.

Voorlopig, want op 27 en 29 september wordt nog een keer alles uit de kast getrokken voor de herdenking van het feit dat deze Gordon deze septembermaand precies 275 jaar geleden in de Vestingstad werd geboren.

Eendaagse tentoonstelling

In de middag van zaterdag 29 september, de dag waarop Gordon werd gedoopt, staat Gasthuiskerk Doesburg in het teken van de ‘jubilaris’ en diens familie. Naast korte vertellingen is er een pop-up overzichtstentoonstelling waarin de belangrijkste onderzoeksresultaten te zien zijn. Deze eendaagse tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door de gemeente Doesburg. Alle activiteiten zijn gratis toegankelijk maar een vrijwillige bijdrage wordt op prijs gesteld. Aanmelden is niet nodig.

Amsterdam

De herdenking van dit feit vindt behalve in Doesburg ook plaats in Amsterdam, waar schrijver en onderzoeker Aschwin Drost en de Doesburgse kunsthistorica Maria Driessen op 27 september te gast zijn in het Zuid-Afrika Huis, waar zijn beide een lezing geven.

Kaapse kolonie

Drost concentreert zich daar op Gordon’s doen en laten in de periode 1767-1777. Gordon maakt in deze jaren nieuwe vrienden en Kaapse connecties. In 1772 vertrok hij met een vriend naar de Kaapse kolonie, mogelijk al om zich blijvend te vestigen. Dit lukte niet, Terug in de Republiek werkt Gordon vanuit de Schotse Brigade aan een nieuw vertrek naar de Kaap. In 1775 schreef hij de brief die grote indruk maakt op wetenschappers, stadhouder en VOC-dienaren, en die zijn terugkeer in dienst van de Compagnie mogelijk maakte.

Gordon (1743-1795)

Maria Driessen geeft in haar lezing een beeld van de tijd waarin Gordon (1743-1795) leefde. Gordon was een zoon van de Verlichting, wat blijkt uit de wijze waarop hij tijdens zijn ontdekkingstochten door Zuid-Afrika verslag deed van wat hij daar waarnam. Met veel detail en een groot waarnemingsvermogen legt hij zijn tochten vast in woord en beeld. Gordon kan beschouwd worden als botanist, zoöloog, cartograaf en antropoloog. Tijdens de lezing wordt een aantal van zijn tekeningen en kaarten getoond en besproken.

Atlas Gordon

Gordon is vooral bekend door zijn prachtige Atlas Gordon, waarvan een gedeelte te zien was tijdens de tentoonstelling Goede Hoop in het Rijksmuseum in 2017. Na zijn eerste reis naar zuidelijk Afrika in 1772 – 1774, geldt hij als expert inzake de Kaapkolonie. Als medewerker van de VOC keert hij in 1777 terug als kapitein van het Kaapse garnizoen. Hij maakt diverse grote reizen door het land en brengt de kolonie nauwgezet in kaart met tekeningen, metingen, beschrijvingen en kaarten.

Mede dankzij het werk van de Doesburgse Monumentenvereniging is veel bekend over de vele prachtige oude woningen in de Doesburgse binnenstad. Minder bekend zijn de mensen die in die huizen hebben gewoond. Nadat HetHuisDoesburg de afgelopen jaren veel werk heeft gemaakt van de bijna vergeten Doesburger Robert Jacob verscheen afgelopen zomer het boekje ‘Ode aan Doesburgse Grensverleggers’, met veel informatie over een aantal huizen waarin diens familie ooit woonde.

Kijk voor meer informatie en aanmelding op www.gordonindoesburg.nl, en op www.zuidafrikahuis.nl.